Aukið val um námsgögn (grein í Mbl. 24.12)

Hljóðlát bylting á sér stað í grunnskólum landsins þessa dagana. Á grundvelli nýrra laga um námsgögn er Menntamálaráðuneytið í fyrsta sinn að færa til grunnskóla landsins fjármagn til námsgagnakaupa sem skólarnir velja sér sjálfir. Nú fær hver og einn grunnskóli, til viðbótar við sinn kvóta, hjá Námsgagnastofnun fé til innkaupa á námsgögnum út frá þörfum skólans og hugmyndafræðilegri stefnu.

Breyting í kjölfar nýrra laga

Ný lög um námsgögn voru samþykkt á vorþingi 2007. Markmið laganna sem samþykkt voru á vorþingi 2007 er að tryggja framboð og fjölbreytileika námsgagna í samræmi við þarfir nemenda og skóla. Lögin gera ráð fyrir að starfsemi Námsgagnastofnunar haldist svo til óbreytt. Að auki er kveðið á um námsgagnasjóð sem hefur það hlutverk að leggja grunnskólum til fé til námsgagnakaupa í því augnamiði að tryggja og auka val þeirra um námsgögn. Með námsgagnasjóði er brotið blað í sögu námsgagnaútgáfu fyrir grunnskóla en ríkið hefur eitt séð um útgáfu námsgagna frá 1936. Framlag til námsgagnasjóðs er ákveðið í fjárlögum ár hvert. Á þessu ári er búið að greiða samtals 100 milljónir og í framtíðinni verður greitt úr námsgagnasjóði í maí ár hvert. Ráðstöfun á þessu fé er til kaupa á námsgögnum frá lögaðilum og eiga námsgögnin að samrýmast markmiðum aðalnámskrár. Fjármunir úr námsgagnasjóði mega flytjast milli ára hjá hverjum og einum grunnskóla.

Aukið val út frá sýn kennara og skóla

Námsgögn grunnskóla hafa hingað til verið einsleit enda hefur Námsgagnastofnun ekki haft mikið svigrúm miðað við fjárframlög síðustu ára. Í raun hafa stjórnendur Námsgagnastofnunar unnið þrekvirki í útgáfu námsgagna fyrir börn þrátt fyrir miklar breytingar á námskrám og sinnt þörfum skóla á hagkvæman hátt. Það er hins vegar löngu tímabært í ljósi stefnumarkandi ákvarðana skóla, sveitarfélaga og löggjafa að skólar fái meira svigrúm til að kaupa inn þau námsgögn sem þeim henta og geti valið úr fjölbreyttu efni frá ólíkum lögaðilum, þ.m.t. Námsgagnastofnunar. Nú er vonin að hinir ýmsu lögaðilar, útgefendur skólaefnis og jafnvel fyrirtæki kennara kynni vinnu sína fyrir skólum landsins og auki þannig val og ábyrgð kennara sjálfra á því kennsluefni sem notað er. 

Gleðilega hátíð

Gleðileg jól til ykkar allra.  Ég vona að aðfangadagur og jóladagur hafi verið sem hátíðlegastur og samvera við ættingja og vini sem mest og best.  

Að sama skapi vil ég þakka öllu lesendum fyrir árið sem er að líða og óska öllu gleðilegs nýs árs. 

Ekki góðar fréttir

Þetta lítur ekki nægilega vel út.   Ísland virðist falla talsvert í lesskilningi frá fyrri könnunum og stærðfræði þó ekki eins mikið.    Við erum í miðjumoðinu í öllum þremur greinum en einna  verst í náttúrufræði.   Í ljós kemur að mikil tilfærsla er á góðum nemendum, þ.e. nemendum sem eru á hæfnisstigi 5 og 6 þannig að við fjölgum þeim nemendum sem eru í meðalhæfnisþrepum eða þeim verstu.   Mér sýnist þau lönd sem hafa bætt sig einmitt hafa gert hið gagnstæða, einbeitt sér að því að styrkja þá nemendur sem að eru í meðalhópnum og bætt frammistöðu þeirra.

Þetta kallar á mikla endurskoðun á málinu og ég hugsa að ég ræði þetta á borgarstjórnarfundi á eftir.  Þetta kallar á meiri upplýsingar um árangur, akkúrat það sem við Sjálfstæðismenn vildu í síðasta meirihluta fara að gera meira af.   Einnig kemur inn í þessa umræðu agamál, skóli án aðgreiningar og opin kennslurými sem ég persónulega tel vera mikið álag fyrir kennara.

Sveitarfélög hafa nú rekið grunnskólana í áratug og því ágæt reynsla komin.  Það eru mikil vonbrigði að frá 2000 hafi staða Íslands dalað samfara þessum uppbyggingartíma.  Ég fagna því að ráðherra ætli að fá viðbrögð allra í skólaumhverfinu, nú þurfa foreldrar, kennara, sveitarfélög og pólitíkusar að líta í eigin barm og skoða hvað þarf að gera.   Eftir þrjú ár verðum við að hækka okkur í þessari könnun.  Það er það eina sem er kýrskýrt í mínum huga.

PISA-könnun vonbrigði

Nemendur með lestrarerfiðleika

Ég hef alltaf sagt að eins og skólakerfið okkar er orðið gott þá eru nokkrir hópar með sértæka erfiðleika og sértækar gáfur oft útundan í kerfinu.   Þeirra á meðal eru nemendur með lestrarerfiðleika.   Á síðustu 18 mánuðum hafa fulltrúar menntamálaráðherra skilað vinnu sem afmarkar hvaða verkefni þurfi að vinna til að bæta umhverfið.   Menntamálaráðherra opnaði í kjölfar þessarar vinnu tvo vefi til stuðnings nemendum með lestrarörðugleika og foreldrum þeirra. 

Annar þeirra, Lesvefurinn, er vefur sem veitir ólíkum hagsmunaaðilum upplýsingar um lestur og lestrarerfiðleika.  Á Lesvefnum verður í framtíðinni sett inn mikið efni til upplýsinga og einnig geta foreldrar og kennarar sett þarna inn fyrirspurnir.

Hinn vefurinn, Lesvélin, er vefur sem auðveldar aðgengi fólks með lestrarerfiðleika að texta á netinu. Um er að ræða upplestrarþjónustu lesvélarinnar Ragga.  Aðgangur að lesvélinni er öllum opinn.

Ég er viss um að þessir tveir vefir komi strax til góðra nota og ég vona að þetta verði kynnt vel.  Þetta er líka vonandi fyrsta skrefið af mörgum til að bæta þjónustu við börn með leserfiðleika í skólakerfinu.

Tugmilljarða skemmdarverk?

Össur Skarphéðinsson, ráðherra í ríkisstjórn Íslands, skrifar pistil á heimasíðu sína aðfararnótt laugardags sem er í besta falli niðurlægjandi fyrir hann sjálfan. Þar ræðst hann á mig og aðra borgarfulltrúa Sjálfstæðisflokksins á ómálefnalegan hátt með orðfæri og lágkúrulegum uppnefningum sem hæfa engan veginn manni sem vill láta taka sig alvarlega, hvað þá ráðherra í ríkisstjórn. Ég mæli eindregið með að allir sem hafa áhuga á pólitík lesi þennan pistil og velti fyrir sér um leið stöðu þess sem hann skrifar.
 

Ég ætla ekki elta ólar við allt sem Össur segir í pistli sínum, ummæli hans dæma sig sjálf. Það eru samt nokkur atriði hjá Össuri sem eru svo skemmtilega galin að það verður ekki hjá því komist að fjalla stuttlega um þau.

 

Við borgarstjórnarfulltrúar Sjálfstæðisflokksins eigum samkvæmt Össuri að hafa unnið “gríðarleg skemmdarverk” á REI og hann hikar ekki við að meta kostnaðinn af skemmdunum á tugi milljarða. Þessi ummæli minna á fræg ummæli verðbréfasala nokkurs í sjónvarpi í miðri netbólunni um sl. aldamót, en hann sagði það vera meiri áhættu að kaupa ekki  hlutabréf  í tilteknu félagi en að kaupa þau! Sá góði maður hafði vitaskuld kolrangt fyrir sér þá, alveg eins og Össur hefur kolrangt fyrir sér í dag. Verðbréfasalinn hafði þó atvinnu af því að fá fólk til að kaupa og selja hlutabréf. Hvað er það eiginlega sem drífur Össur áfram í skrifum sínum spyr ég?

Það er lykilatriði í fjárfestingum að hagnaður verður ekki til fyrr en fjárfestingin er seld. Það myndast enginn hagnaður við sjálf kaupin. Enginn. Við kaupin tekur kaupandinn hins vegar áhættuna af kaupunum inn á sínar bækur, sem í tilfelli REI/GGE hefði verið áhætta upp á tugi milljarða. Það að taka ekki þátt veldur því að sjálfsögðu aldrei fjárhagslegu tjóni. Það er ekki gott þegar ráðherra Össur skilur ekki slíkt grundvallaratriði. 

Það er aldrei áhætta í því fólgin að taka ekki þátt í áhættufjárfestingum. Það er heilbrigð skynsemi að fara varlega með fjármuni og sérstaklega fjármuni annarra (opinbert fé). 

Eitt er það hvort opinberir starfsmenn hjá OR og Reykjavíkurborg eigi að spila með fjármuni borgarbúa í ”útrás” og hitt síðan hvernig það er gert. Með skrifum sínum lýsir Össur því yfir hátt og snjallt að hann telur framkvæmdina eins og hún var útfærð í góðu lagi. Aðgerð sem nýr meirihluti í borginni með fulltingi Samfylkingar hefur samt ógilt að öllu leyti.  

Össuri finnst það sem sagt í lagi að Bjarni Ármannsson fengi að kaupa hlutabréf í opinberu fyrirtæki REI fyrir hundruð milljóna króna án útboðs. Össuri finnst það í lagi að binda hendur OR með 20 ára þrælasamningi. Össuri finnst það í lagi að taka við GGE á 27 milljarða króna án þess að hafa verðmat af neinu tagi við hendina. Össuri finnst í lagi að veita GGE ótakmarkaðan aðgang að starfsmönnum OR í 20 ár! Össuri finnst í lagi að stjórnsýslulög og jafnræðisregla hafi að öllum líkindum verið þverbrotin. 

Ég hef nú ekki hitt marga á förnum vegi síðustu vikurnar sem hafa ekki lýst því yfir að framkvæmd samrunans sem slík hafi verið algerlega galin. Raunar hef ég engan heyrt lýsa ánægju sinni með hana annan en Björn Inga. Össur hefur því með skrifum sínum myndað tveggja manna lið með Birni Inga. 

Ég er stolt af hlutdeild minni í að stöðva þann vitleysisgerning sem samruni REI og GGE svo sannarlega var. Að stöðva hann var þjóðþrifaverk en ekki skemmdarverk.

Af hverju klára þeir ekki málið?

Eina ferðina enn gerir fréttastofa Stöðvar 2 sig seka um ótrúlegan fréttaflutning í tengslum við málefni Orkuveitunnar og REI.  Enn einu sinni byggja þeir fréttaflutning sinn næsta einvörðungu á bloggi frá Birni Inga Hrafnssyni og Össuri Skarphéðinssyni.  Og eina ferðina enn gera þeir það án þess að spyrja nokkurra gagnrýnna spurninga, skoða helstu staðreyndir málsins eða fá andstæð sjónarmið frá þeim sem um er fjallað.  Spyr sig enginn um tengsl fréttastjóra og Björns lengur?

Í nýjustu færslum Össurar og Björns Inga er því haldið fram að við sjálfstæðismenn í borgarstjórn höfum skipt um skoðun í stóra REI málinu.  Því fer auðvitað víðs fjarri.  Við höfum alltaf verið þeirrar skoðunar að OR eigi ekki að vera á kafi í áhættufjárfestingum, en höfum ekki lagst gegn því að OR væri stuðningsaðili við útrás án þess að í því fælist áhætta með opinbert fé.  Við sex vorum þau einu sem mótmæltum búningi málsins og spillingunni sem í því fólst. Þetta vita þeir báðir, en kjósa að snúa málinu á hvolf þegar aðalfréttin ætti auðvitað að vera um 180° viðsnúning þeirra beggja í málinu.  Skoðum viðsnúninginn aðeins.

Í fyrsta lagi sleit Björn Ingi meirihluta til að tryggja þennan mikla samruna og í öðru lagi studdi Samfylkingin, með öflugum stuðningi iðnaðarráðherra, þennan sama samruna.  Stærsta spurningin er því hvers vegna það hefur breyst og hvers vegna flokkar sem nú eru báðir við völd í Reykjavík, þ.e. Samfylking og Framsóknarflokkur, eru ekki að klára samrunann nú þegar þeir hafa til þess tækifæri?  Björn Ingi setti okkur í borgarstjórnarflokki sjálfstæðismanna afarkosti í þessu máli, afarkosti sem við gátum ekki gengið að vegna þeirra veiku forsendna sem og undarlegu hagsmuna sem réðu hans för í þessu máli.

Nú er Sjálfstæðisflokkurinn hins vegar ekki lengur með Birni Inga í meirihluta og ættum þess vegna ekki að vera að þvælast fyrir honum í málinu.  Því er eðlilegt að spyrja, hvað hefur breyst í hans afstöðu?  Og fulltrúar iðnaðarráðherrans, fulltrúar Samfylkingarinnar í borgarstjórn, eru ekki lengur í valdalausum minnihluta í Reykjavík.  Öðru nær, þá er Samfylkingin í oddvitahlutverki í Reykjavík og því nær að spyrja hvers vegna iðnaðarráðherrann lætur ekki af næturbloggi sínu um sjálfstæðismenn og ræðir bara við samflokksmenn sína í borgarstjórn og tryggir að þeir klári málið með þeim hætti sem hann telur að sé borgarbúum og landsmönnum til heilla?

Dagur B. Eggertsson vill fara í útrás og hefur að auki sagst vilja vinna með Geysi Green Energy.   Björn Ingi vill það augljóslega líka.   Hvers vegna klára þeir ekki málið, eru þeir ekki með meirihluta í nýja meirihlutanum?

Markaðsumhverfi Filippseyja

,,Útrásarorðið er slíkt töframerki  að jafnvel þegar menn virðast gera innrás í opinber fyrirtæki almennings, þá er innrásin kölluð útrás."

Davíð Oddsson seðlabankastjóri 
á fundi Viðskiptaráðs 6. nóvember 2007.

Útrás Orkuveitu Reykjavíkur (OR) sem er að fullu í eigu sveitarfélaga hefur á undanförnum árum einkennst af kynningarstarfsemi á verkefnum okkar í jarðhitavirkjun, sala á ráðgjöf og stuðningur við verkefni sem að hafa verið skilgreind sem þróunarverkefni.   Félögin sem hafa staðið í þessari útrás OR (Enexog fleiri) hafa enn sem komið er ekki skilað OR neinum arði.  Verkefni hafa verið í El Salvador (þar sem m.a. morð var framið á starfsmanni Enex), hönnunarvinna á virkjun í Þýskalandi,  aðkoma að verkefni í USA (óljóst hversu mikill þáttur Enex er þar), rannsóknarverkefni í Ungverjalandi, verkefni í Kína til að byggja upp jarðvarmahitakerfi í Xianyang og ýmsar þarfagreiningar fyrir fleiri aðila.

Nú eru allir sammála um að umfang þessarar þjónustu gæti aukist verulega enda búið að marka ákveðin spor í kynningu á þekkingu og umhverfisvænum orkugjöfum landsins.  Hins vegar er að mínu mati alveg ljóst að næsta skref í að selja þjónustu með það að markmiði að hagnast vel á henni er að fara í fjárfestingar á orkuverum, breyta þeim í grænni og betri orkuver, stækka þau og selja aftur.   Þannig yfirfærist þekking okkar á arðbærastan hátt.   Þetta er til dæmis það sem félagið Geysir Green Energy ætlar að gera til að verða arðbært fyrir hluthafa.

Það þarf hins vegar að huga vel að því hvar er fjárfest.   Við viljum síður vera þátttakendur í verkefnum sem erfitt er að verja pólitískt og alls ekki  að lenda í umhverfi eins og Enex lenti í í El Salvador.   Filippseyjar eru vafasamar að mínu mati og ég hef áhyggjur af þessum fjárfestingum.   Við þekkjum öll sögurnar af spillingarmálum fyrrum forseta Filippseyja, Joseph Estrada og nýlegri náðun hans af hendi núverandi forseta Arroyo.  Til viðbótar má geta þess að í úttekt Transparency International á spillingu þjóða voru Filippseyjar númer 131 af 180 löndum, samhliða Íran, Líbýu og Nepal.

 

 

 

Íslenska tilboðið það hæsta í filippseyska orkufyrirtækið

Tíðinda að vænta?

Á morgun er aukafundur í borgarráði vegna málefna OR og seinna er svo eigendafundur OR.   Það lítur út fyrir að fyrir liggi einhvers konar niðurstaða í málum OR, REI og GGE sem ég sem borgarfulltrúi hef ekki séð.   Ætlar nýi meirihlutinn sem ætlaði að koma með öll skjölin fram og hafa allt lýðræðislegt ekki að fjalla um þessar ákvarðanir í borgarstjórn?  Hvaða tillaga er þetta sem Margrét kynnti á borgarráðsfundinum?  Hvað annað hefur verið lagt til annað en að staðfesta ógildingu eigendafundarins?   Af hverju má ekki leggja þessa tillögu fram í borgarstjórn?   Ætlar nýr meirihluti að éta allt sem þau sögðu sem minnihluti?

,,Vilhjálmur Þ. Vilhjálmsson, fulltrúi sjálfstæðismanna, lagði fram bókun þar sem óskað er eftir skriflegum rökstuðningi og skýringum vegna tillögu borgarstjóra. Þá óskaði Vilhjálmur eftir, að tillaga um niðurstöðu í málum REI og GGE, sem lögð hafi verið fyrir stýrihóp um málefni OR og Margrét Sverrisdóttir, forseti borgarstjórnar hafi kynnt á borgarráðsfundinum sem sáttatillaga í málinu, verði lögð fram á aukafundi borgarráðs á morgun."

Lagt til að leitað verði sátta í máli Svandísar gegn OR

Nemandi eða barn?

Á föstudaginn í síðustu viku talaði ég á málþingi í tilefni bókar Dr. Sigrúnar Aðalbjarnardóttur, Umhyggja og Virðing.  Bókin er mikil smíði og á erindi til kennara og foreldra en hún dregur saman áratuga rannsóknarvinnu Sigrúnar sem hefur verið ein sú öflugasta í rannsóknarstarfi á líðan barna, siðferðisþroska barna og starfsþróun kennara. 

Þetta var mjög tímabær umræða sem fór fram á þinginu og mjög góðir fyrirlestrar.   Hér að neðan er fyrirlesturinn minn sem voru hugleiðingar mínar út frá sjónarhóli stefnumótunaraðila eins og löggjafa og sveitarfélaga og hins vegar út frá sjónarhóli foreldra. 

 

Skrár tengdar þessari bloggfærslu:

• Nemandi eða barn?

Að vinna heimavinnuna

Í lok síðustu færslu kom ég aðeins inn á ótrúlega staðreynd varðandi sameiningu REI og Geysi Green Energy, sameining sem Björn Ingi talar um sem “frábæran viðskiptasamning”. Það er sú staðreynd að þeir sem komu að málinu fyrir hönd borgarbúa sáu aldrei reikninga Geysi Green Energy og enginn hefur enn séð þá samkvæmt mínum upplýsingum.   Samt sem áður tók samþykkir stjórn og stjórnendur OR 3. október að taka við verðmati sem hljóðaði upp á 27,5 milljarða.Það er ekki verið að tala um neina skiptimynt í þessum viðskiptum. Til að setja hlutina í samhengi má geta þess að heildartekjur Orkuveitunar árið 2006 voru 18,1 milljarður (66% af yfirlýstu “virði” Geysi Green Energy). Einnig var eigið fé OR í lok árs 2006 66,7 milljarðar. Stjórn Orkuveitunnar ætlaði því að taka við eignum sem metnar voru á 40% af bókfærðu eigin fé Orkuveitunnar án þess svo mikið sem skoða reikninga viðkomandi félags.

Þetta hljómar fáránlega að þetta sé rétt en er staðreynd engu að síður. Satt best að segja hef ég aldrei heyrt um neinn samning um samruna fyrirtækja eða kaup á hlutafé fyrir meira en nokkrar milljónir króna þar sem menn leggjast ekki yfir reikninga viðkomandi félaga. Hér var ekki nóg með að menn hafi sleppt því að skoða grunngögnin í málinu; menn gerðu ekki einu sinni þá kröfu að fá þessi gögn.

Og hafa ekki enn.   Ætlar Svandís ekki að draga allt fram í dagsljósið?